Poufność mediacji jest jedną z podstawowych zasad mediacji jako polubownej metody rozwiązywania sporów. Niejawność mediacji pozwala uczestnikom mediacji – na tyle na ile jest to możliwe – na swobodne zachowanie w trakcie spotkań mediacyjnych. Pozwala ona na wzajemną wymianę informacji i stanowisk w celu poczynienia ustaleń w zakresie sposobu załatwienia sprawy. Uczestnicy mediacji będąc w sporze mają tym samym zagwarantowane, że w przypadku nieosiągnięcia porozumienia w postępowaniu mediacyjnym bez ich zgody treść rozmów mediacyjnych nie zostanie ujawniona i wykorzystana przez innego uczestnika mediacji w postępowaniu przed organem administracji.
Zgodnie z treścią art. 96j § 1 i 2 kodeksu postępowania administracyjnego (dalej k.p.a.) mediacja nie jest jawna tzn. mediator, uczestnicy mediacji i inne osoby biorące udział w mediacji są obowiązani zachować w tajemnicy wszelkie fakty, o których dowiedzieli się w związku z prowadzeniem mediacji, chyba że uczestnicy mediacji postanowią inaczej. Wskazany przepis przewiduje zakaz ujawniania przez wszystkie osoby biorące w jakikolwiek sposób udział w mediacji wszelkich informacji, o których dowiedziały się w trakcie lub w związku z przeprowadzeniem mediacji w danej sprawie.
Z treści art. 96j § 3 k.p.a. wynika, że propozycje ugodowe, ujawnione fakty lub oświadczenia złożone w toku mediacji nie mogą być wykorzystywane po jej zakończeniu, z wyjątkiem ustaleń zawartych w protokole z przebiegu mediacji. Przepis ten ustanawia zakaz wykorzystywania informacji uzyskanych lub wytworzonych podczas postępowania mediacyjnego. Wyjątek dotyczy informacji odnoszących się do ustaleń zawartych w protokole z przebiegu mediacji.
Można więc powiedzieć, że art. 96j k.p.a. wprowadza do polskiego porządku prawnego tajemnicę mediacji jako odrębną tajemnicę chronioną ustawowo.
Uzupełnieniem omawianej regulacji jest przepis art. 83 § 4 k.p.a. Zgodnie z treścią tego przepisu mediator nie może być przesłuchany w charakterze świadka co do faktów, o których dowiedział się w związku z prowadzeniem mediacji, chyba że uczestnicy mediacji zwolnią go od obowiązku zachowania tajemnicy mediacji. Oznacza to, że zakresem przedmiotowym tajemnicy mediatora objęte są wszelkie okoliczności faktyczne i prawne danej sprawy, o których mediator powziął wiedzę podczas lub w związku z prowadzeniem mediacji.
Warto pamiętać, że mediator może zostać zwolniony z zachowania tajemnicy mediacji w sytuacji gdy wszyscy uczestnicy mediacji zwolnią go od obowiązku dochowania tej tajemnicy. Oznacza to, że wyłącznym dysponentem tajemnicy mediacji są uczestnicy mediacji. To od nich zależy czy i w jakim zakresie tajemnica mediacji zostanie uchylona.
** Tekst nie stanowi porady ani opinii prawnej jest wyłącznie poglądem autora